Những ngày đầu tháng 3 năm nay, chúng tôi có dịp theo Đoàn công tác của UBND huyện do đồng chí Lưu Đức Vinh – PCT UBND huyện và các đồng chí lãnh đạo các ngành chức năng liên quan, lãnh đạo UBND thị trấn Lạc Tánh và xã Đức Thuận đi kiểm tra thực tế thượng nguồn con sông Cát, nơi tiếp nhận nguồn nước từ Thác Bà chảy về để cung cấp nguồn nước thô cho máy nước thị trấn Lạc Tánh, xử lý cung cấp nước sinh hoạt cho nhân dân thị trấn Lạc Tánh và xã Đức Thuận, đồng thời cũng cung cấp nguồn nước tưới cho cây lúa vụ đông xuân ở cánh đồng Bàu Chim, Quang Hà và cánh đồng Bàu Loan mới thấy được phần nào sự quan tâm của các cấp chính quyền đối với nhân dân địa phương.
Địa điểm mà đoàn đến đầu tiên là nơi xử lý nguồn nước thô của nhà máy nước thị trấn Lạc Tánh. Cán bộ nhà máy nước cho biết, công suất thiết kế của nhà máy nước 800 mét khối nước/ ngày, nhưng nhà máy chỉ hoạt động với công suất 600mét khối nước/ ngày vẫn đủ cung cấp nước sinh hoạt cho nhân dân thị trấn Lạc Tánh và xã Đức Thuận. Hiện tại nguồn nước thô cung cấp cho nhà máy vẫn đảm bảo, chưa xảy ra tình trạng thiếu nước như năm ngoái. Qua quan sát, mặc dù nguồn nước dẫn về nhà máy ít dần, nhưng nghe báo cáo của cán bộ nhà nước thị trấn Lạc Tánh, các đồng chí đi trong đoàn như vơi đi mệt nhọc. Sau vài phút phân giải tầm quan trọng của nguồn nước sinh hoạt trong điều kiện hạn hán kéo dài như hiện nay, đồng chí PCT UBND huyện chỉ đạo cho cán bộ nhà máy nước một số nhiệm vụ phải quan tâm thực hiện. Như có thêm động lực Đoàn không ngừng nghỉ mà tiếp tục trên những chiếc xe máy thẳng tiến về phía thượng nguồn con sông Cát.
Men theo một lối đi nhỏ ngoằn ngoèo, uốn lượn dọc theo con sông Cát về phía thượng nguồn mà người dân đã tạo nên phục vụ đi lại trong vụ đông xuân này. Đến địa điểm có máy bơm Diezel mà người dân dùng để hút nước bơm tưới cho cây lúa, Đoàn đều dừng lại xem xét. Có đoạn chỉ khoảng 10 mét theo chiều dài con sông nhưng có đến 4 chiếc máy bơm Diezel với công suất từ 16 sức ngựa trở lên đặt để bơm nước. Những cái ống dẫn nước được người dần làm bằng những tấm bạt nhựa hoặc bạt ni long có đường kính từ 25 đến 30 cm. Đường ống dẫn nước nằm trãi dài từ bờ sông ngang qua rẫy cao su, cà phê, điều như những chú rắn khổng lồ đã no mồi nằm nghỉ. Nhiều đoạn sông người dân đã đào đắp để chặn nước bơm tưới. Có đoạn không còn nước chảy. Khi đoàn hỏi thăm tình hình sử dụng máy bơm bơm tưới, các chủ máy cho rằng họ không bơm liên tục mà chỉ bơm vào ban ngày còn ban đêm nghỉ để có nước đưa về cho nhà máy nước hoạt động. Đi dọc theo thượng nguồn con sông Cát khoảng trên 2 giờ đồng hồ với chiều dài đến gần cả chục cây số, Đoàn ghi nhận có trên 30 máy bơm diezel được người dân đặt dọc theo con sông cát, trong đó có 8 máy bơm đang hoạt động bơm nước. Không chỉ tưới cho cây lúa mà còn phục vụ nước cho những vườn cà phê, vườn điều nằm cạnh sông. Mặc dù số máy bơm hoạt động chỉ bằng 1/4 số máy bơm được ngừoi dân đặt dọc theo bờ sông nhưng một số đoạn trên thượng nguồn Sông Cát đã cạn kiệt. Còn phía hạ lưu con sông cát tính từ nơi đặt nhà máy nước đi về trụ sở UBND thị trấn Lạc Tánh con sông đã cạn kiệtm, trơ đáy. Tình hình trên nếu để kéo dài nguồn nước cung cấp cho nhà máy nước Lạc Tánh phục vụ nước sinh hoạt cho nhân dân thị trấn lạc Tánh và xã Đức Thuận trong thời gian tới khả năng thiếu nước như năm ngoái là khó tránh khỏi. Giải pháp mà huyện, thị trấn Lạc Tánh và xã Đức Thuận đưa ra là vận động những người dân có máy bơm dọc theo thượng nguồn sông Cát tuân thủ sự chỉ đạo của chính quyền địa phương để đảm bảo đủ nguồn nước cấp cho máy máy nước Lạc Tánh hoạt động.
Với tâm quan trọng của nước, đặc biệt trong tình hình hạn hán kéo dài như hiện nay, các cấp các ngành, các địa phương và tầng lớp nhân dân hãy chung tay bảo vệ nguồn nước như chủ đề mà Liên hợp quốc đưa ra cho ngày thế giới Nước năm nay “Nước và việc làm” kêu gọi sự quan tâm của cộng đồng về mối liên hệ về Nước và Việc làm.